Những Điều Cần Biết Về Bệnh Tiểu Đường

Hiện nay tình trạng mắc bệnh tiểu đường ngày càng phổ biến, đặc biệt là ở các bạn trẻ. Nhưng để hiểu rõ bệnh tiểu đường là gì và có bao nhiêu loại tiểu đường cũng như cách phòng ngừa thì ít người hiểu được.

BỆNH TIỂU ĐƯỜNG

Để biết rõ hơn về lại bệnh này, hãy tham khảo bài viết dưới đây của chúng tôi để có cái nhìn rõ ràng hơn về loại bệnh này nhé!

Bệnh Tiểu Đường Là Gì?

Bệnh đái tháo đường (bệnh tiểu đường) là một dạng bệnh lý rối loạn chuyển hóa không đồng nhất, có đặc điểm tăng lượng đường huyết trong cơ thể. Nguyên nhân thường là do nồng độ insulin trong cơ thể không ổn định ( có thể thiếu thậm chí thừa). Nếu như bị đái tháo đường mà bạn kiểm soát được lượng đường vào trong máu và thường xuyên theo dõi tốt thì lượng đường trong bạn nằm ở mức an toàn gần như ở người bình thường.

Dựa vào đặc điểm và diễn biến của bệnh chia ra có các loại đái tháo đường: Tiền đái tháo đường, Đái tháo đường tuýp1, đái tháo đường tuýp2, đái tháo đường thứ phát và đái tháo đường thai kỳ.

Phân Loại Bệnh Tiểu Đường

Các triệu chứng ban đầu hầu hết của bệnh đái tháo đường là do mức glucose trong máu cao hơn bình thường. Các biểu hiện cảnh báo bệnh tiểu đường có thể từ rất ít thậm chí không có triệu chứng gì. Một số người không phát hiện ra họ đang bị bệnh hoặc có nhiều biến chứng thì mới phát hiện ra.

1. Tiền đái tháo đường

Là giai đoạn có các dấu hiệu đái tháo đường và mức đường huyết sẽ dao động từ 100 - 125mg/dL so với mức bình thường là 70 -m99 mg/dL. 

2. Đái tháo đường tuýp 1

Khi lượng đường huyết trong máu vượt 125mg/dL thì đây là giai đoạn người bệnh được chẩn đoán tiểu đường tuýp 1. Trong lúc này, cơ thể người bị bệnh xuất hiện phản ứng tự miễn khiến cho việc sản xuất insulin không đạt hiệu quả hoặc thiếu hụt. Và để giúp điều chỉnh tình trạng này thì các bệnh nhân sẽ được sử dụng insulin nhân tạo dưới dạng viên cùng các loại thuốc đi kèm khác. 

3. Đái tháo đường tuýp 2

Người bệnh đái tháo đường thường phát hiện khi ở giai đoạn này vì những ảnh hưởng của việc dư đường trong máu đã có nhiều biểu hiện rõ hơn. Trong giai đoạn này, cơ thể vẫn sản sinh ra insulin nhưng hoạt chất này lại không tạo ra phản ứng chuyển hóa đường do các tế bào kháng insulin hoàn toàn. Khi bệnh nhân đái tháo đường tuýp 2 sẽ được sử dụng insulin dưới dạng đường tiêm hàng ngày hoặc dạng viên với liều cao hơn.

Đây là tình trạng thường gặp đối với phụ nữ khi đang mang thai. Do những thay đổi về nội tiết tố khiến cho tế bào không còn nhạy cảm với insulin so với trước khi mang thai. Tình trạng này có thể kéo dài hết thai kỳ và sau đó hoặc có một số phụ nữ mang thai chỉ mắc tiểu đường thai kỳ trong một giai đoạn ngắn. Ngoài ra một số phụ nữ mang thai cũng không mắc hiện tượng này. Điều này được lý giải bởi phụ thuộc vào nhiều nguyên nhân như: chế độ ăn uống, sinh hoạt, cơ địa thay đổi nội tiết tố,…

Đối Tượng Nào Có Nguy Cơ Mắc Bệnh Tiểu Đường?

1. Những người thường có cảm giác thấy đói và khát nước, đặc biệt là thèm ăn những món ăn nhiều đường như nước ngọt, bánh ngọt, các loại tinh bột như bánh mì, hủ tiếu, mì,…
2. Sụt cân bất thường mặc dù không thay đổi chế độ ăn uống, sinh hoạt.
3. Thường xuyên đi tiểu và có hiện tượng kiến bu xung quanh nước tiểu nếu để 1 thời gian từ 15 - 20 phút.
4. Hạn chế khả năng nhìn của mắt, biểu hiện dễ thấy là nhìn mờ, hoa mắt,…
5. Dấu hiệu mệt mỏi thường xuyên, buồn ngủ, uể oải,…
6. Các vết thương hở khó lành hoặc có dấu hiệu lở loét nghiêm trọng hơn.
7. Đối với nam giới còn có thể xuất hiện triệu chứng giảm ham muốn tình dục, rối loạn cương dương.
8. Đối với nữ sẽ dễ xuất hiện tình trạng viêm nhiễm đường tiết niệu, khô da, vùng sinh dục thường có nấm men,…

Biến Chứng Của Bệnh Tiểu Đường

Biến chứng của bệnh tiểu đường ảnh hưởng rất nhiều đến sức khỏe và có thể trở thành mối nguy hiểm. Vì vậy, người bệnh nên có các phương pháp điều trị phù hợp kết hợp với điều chỉnh lối sống để có thể giúp ngăn ngừa hoặc trì hoãn các biến chứng đó.

Ngoài gây sụt cân nhanh thì người bệnh còn có thể gặp phải một số biến chứng của đái tháo đường như:

1. Nguy cơ mắc bệnh tim: Khi huyết áp của bạn cao, tim sẽ phải làm việc nhiều hơn và nguy cơ mắc bệnh tim và các vấn đề khác tăng lên.
2. Suy giảm chức năng thận: Bệnh tiểu đường cũng có biến chứng làm suy giảm chức năng thận, dẫn đến thận mất khả năng lọc chất thải từ máu.
3. Gây ra các bệnh về mắt: Nhìn mờ thường là một trong những dấu hiệu cảnh báo đầu tiên của bệnh tiểu đường biến chứng mắt, nguy cơ cao mắc bệnh lý võng mạc đái tháo đường, đục thủy tinh thể, tăng nhãn áp...
4. Đột quỵ: Hầu hết các cơn đột quỵ xảy ra do cục máu đông chặn một mạch máu trong não hoặc cổ. Nếu bạn bị rối loạn tiểu đường, khả năng bạn bị đột quỵ cao gấp 1,5 lần so với những người không mắc.
5. Gây ảnh hưởng đến thần kinh: Khoảng một nửa bệnh nhân tiểu đường sẽ có những triệu chứng ảnh hưởng tới thần kinh. Trong trường hợp bạn đã có những tổn thương thần kinh thì việc kiểm soát đường máu có thể làm chậm lại tiến triển của rối loạn tiểu đường.
6. Tiểu đường biến chứng da: Những biểu hiện ở da chính là những biểu hiện đầu tiên của người bị rối loạn tiểu đường. May mắn là hầu hết các triệu chứng trên da có thể ngăn ngừa và chữa trị dễ dàng nếu được điều trị sớm.
7.  “Bàn chân đái tháo đường”: Là hậu quả của tổn thương thần kinh, làm giảm cảm giác ở bàn chân khiến người bệnh không phát hiện được các tổn thương xảy ra. Nếu không điều trị kịp thời thì sẽ ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe.
8. Ketoacidosis tiểu đường (DKA): Là một tình trạng nghiêm trọng có thể dẫn đến hôn mê do rối loạn tiểu đường (bất tỉnh trong một thời gian dài) hoặc thậm chí tử vong. Khi ketone tích tụ trong máu làm tăng tính axit. Hàm lượng ketone cao có thể gây độc cho cơ thể. Khi mức độ quá cao, bạn có thể mắc Ketoacidosis tiểu đường (DKA). Có thể ngăn chặn nó bằng việc theo dõi sớm các dấu hiệu rối loạn tiểu đường và kiểm tra nước tiểu, máu thường xuyên.

Các Thiết Bị Y Tế Hỗ Trợ Cải Thiện Bệnh Tiểu Đường

Đái tháo đường là bệnh mạn tính và cần được điều trị suốt đời, để đạt kết quả tốt thì người bệnh cần hỗ trợ của một số thiết bị y tế. Theo chuyên gia y tế có 4 loại thiết bị y tế gia đình mà người bệnh đái tháo đường nên trang bị trong gia đình.
1. Máy đo đường huyết cá nhân:

Tiêu chuẩn đường huyết của người bệnh tiểu đường trước bữa ăn từ 3,9-7,2 mmol/l và sau bữa ăn (2h) là dưới 10 mmol/l. Đây được coi là vùng đường huyết an toàn để tránh bị các biến chứng của ĐTĐ.

Tuy nhiên, khi đường huyết nằm ngoài khoảng trên (ví dụ 8,0 – 15,0mmol/l) thì nhiều BN cũng không thấy có biểu hiện gì đặc biệt. Vì thế, nếu không đo đường huyết định kỳ thì họ sẽ không thể biết mình đã rơi vào vùng đường huyết nguy hiểm, đặc biệt là khi đường huyết bị hạ quá thấp < 3,0mmol/l.

Khi đường huyết đã được kiểm soát tốt thì cũng cần đo ít nhất 2 lần/tuần. Lưu ý là khi bị ốm, sốt hay tiêu chảy… thì người bệnh cần đo đường huyết nhiều lần hơn. Hơn nữa, khi có cảm giác đói nhiều thì cần thử ngay xem có đúng bị hạ đường huyết không và hạ đến mức nào.

Trên thị trường hiên nay có nhiều loại máy đo đường huyết cá nhân khác nhau. Để có được loại máy tốt và độ chính xác cao thì người bệnh phải lưu ý chọn máy đo của các công ty có uy tín (đạt tiêu chuẩn ISO), có văn phòng đại diện tại Việt Nam và máy phải được bảo hành trọn đời. Tốt nhất là người bệnh nên tham khảo ý kiến của bác sĩ điều trị xem có loại máy nào là phù hợp với tình trạng bệnh của mình.

2. Que thử xê-tôn máu hoặc xê-tôn trong nước tiểu:

Ở những người có đường huyết quá cao sẽ sinh ra các thể xê-tôn, nồng độ xê-tôn trong máu quá cao có khả năng gây nhiễm toan nặng và hôn mê. Vì thế, nếu đường huyết trên 15,0 mmol/l thì cần đo xê-tôn máu, nếu xê-tôn máu cao thì cần điều trị tích cực hơn hoặc cần có sự hỗ trợ tưu vấn của bác sĩ chuyên khoa ngay. Hiện nay có máy đo đường huyết cá nhân có thể đo luôn cả xê-tôn máu (nhưng bằng que thử riêng). Một cách khác, đơn giản nhưng kém chính xác hơn là định tính xê - tôn trong nước tiểu bằng cách dùng que thử nhúng vào trong nước tiểu và ước tính xê tôn niệu nhiều hay ít dựa trên mức độ đổi màu que thử.

3. Máy đo huyết áp:

Theo các nghiên cứu, trên 60% người bệnh đái tháo đường có tăng huyết áp và đây chính là nguyên nhân thúc đẩy suy thận, mù lòa và cũng là nguyên nhân quan trọng gây tử vong ở người bệnh. Trong khi đó, tăng huyết áp ở bệnh nhân tiểu đường rất khó kiểm soát, ngay cả khi đã dùng đến 2 - 3 loại thuốc hạ huyết áp. Và ngay cả khi huyết áp tăng rất cao thì cũng thường ít có biểu hiện nên nếu không đo thì rất dễ bỏ sót. Vì vậy, cần trang bị máy đo huyết áp để kiểm soát tốt huyết áp của mình. Những người bệnh có tăng huyết áp nên đo huyết áp ít nhất 2 lần/ngày, vào buổi sáng và buổi chiều. Ngoài ra, họ cũng nên đo thêm khi bị đau đầu, chóng mặt… hay khi nghi huyết áp tăng.

4. Cặp nhiệt độ: 

Đường huyết cao sẽ ức chế hoạt động của hệ thống miễn dịch trong cơ thể. Cùng với các biến chứng như tim mạch, thần kinh, mắt… khiến người bệnh rất dễ bị nhiễm khuẩn, kể cả các nhiễm khuẩn nặng như lao phổi, viêm phổi, loét chân, nhiễm khuẩn huyết. Những bệnh nhân lớn tuổi hoặc có nhiều biến chứng sẽ có phản ứng rất kém và thầm lặng với nhiễm khuẩn. Nếu thấy ho kéo dài, đái buốt, đái dắt hoặc có vết loét nhỏ ở chân hay đơn giản là khi thấy đường huyết cao kéo dài bất thường thì người bệnh đái tháo đường phải kiểm tra ngay xem có phải mình đang bị viêm nhiễm ở đâu không. Cách đơn giản nhất là cặp nhiệt độ xem mình có bị sốt không vì khi viêm nhiễm.

Cách Phòng Bệnh Tiểu Đường Hiệu Quả

• Kiểm soát cân nặng
• Tập thể dục
• Cắt đường và carb trong chế độ ăn
• Chia nhỏ nhiều lần ăn trong ngày
• Giảm sử dụng các thức ăn chế biến sẵn
• Thường xuyên kiểm tra lượng đường
• Không sử dụng thuốc lá

Với những thông tin trên của chúng tôi, hy vọng sẽ là kiến thức hữu ích giúp mọi người hiểu rõ hơn cũng như có những phương pháp phòng ngừa mắc bệnh tiểu đường một cách hợp lí. Nếu bạn đang và nghi ngờ mình mắc phải căn bệnh này, hãy đến những cơ sở y tế hoặc bệnh viện để được hỗ trợ tư vấn và điều trị kịp thời